(ورق بزنید) کوروش بزرگ در شاهنامه (قسمت اول):
«چرا اسمی از کوروش و هخامنشیان در شاهنامه به میان نیامده است؟» اشخاصی که این شبهه را وارد میکنند یا قصد عمدی برای تخریب جایگاه پراهمیت کوروش و امپراتوری هخامنشی در تاریخ ایران باستان دارند، یا از سر ناآگاهی و ناآشنایی با تحولات تاریخی ایران این حرف را میزنند. در هر صورت این استدلال کاملا غلط است. این دسته از افراد (که بعید نیست پانترک، تجزیهطلب یا ایرانیستیز باشند)، معمولا به دو نتیجه میرسند: یا اینکه «کوروشی وجود نداشته و کوروش افسانه است و ساخته دست رژیم پهلوی و صهیونیسم است (که این خندهدارترین و احمقانهترین حرف ممکن است)» یا میخواهند بگویند «کوروش در نظر ایرانیان گذشته بسیار حقیر و کوچک بوده و اهمیتی نداشته».
هنگام بررسی موضوع کوروش بزرگ در شاهنامه نباید فراموش کنیم که فردوسی پس از گذشت هزاران سال از دودمانهای ایران باستان، پس از تهاجمات بزرگ مقدونیان و رومیان و اعراب به ایران و سلطه آنها بر ایرانیان، شاهنامه را سرود، آن هم در زمانی که بسیاری از آثار باستانی در دسترس نبودند و کتیبهها رمزگشایی نشده بودند. بخشهای زیادی از شاهنامه دارای داستانهایی است که تاریخ و افسانه با هم ترکیب شدند. بنابراین نمیتوانیم شاهنامه را تاریخ اصلی بدانیم و نباید توقع داشته باشیم که نام همه اشخاص تاریخی بدون هیچ تغییری در شاهنامه آمده باشد. با این حال روایتهای شبیه به مادها و هخامنشیان را در شاهنامه میبینیم به طوری که روایتهایی شبیه به داستانهای کوروش بزرگ در سراسر شاهنامه به چشم میخورند. میتوان گفت کیخسرو در شاهنامه بیشترین شباهت را با کوروش بزرگ دارد. تعجب آور است که برخی اسکندر (پسر داراب) در شاهنامه را بدون چون و چرا همان الکساندر (اسکندر) مقدونی میدانند اما کوروش را کیخسرو نمیدانند!
کیخسرو یکی از آرمانیترین پادشاهان شاهنامه است همانطور که کوروش یکی از آرمانیترین پادشاهان تاریخ بوده است. خردمندی و عدل کیخسرو یادآور خردمندی و عدل کوروش کبیر می باشد.
احتمال دارد کیخسرو دگرگون یافته نام کوروش باشد. همانطور که گفته شد به نظر می آید هسته اصلی نام کوروش واژه کورو باشد و یونانیان و اعراب این نام را کورَس خواندهاند. برخی از پژوهشگران هم معتقدند یونانیان نام هووخشتره پادشاه ماد را به صورت کوآخسارس (سیاکسار) که شبیه کیخسرو است آوردهاند. واژه «کوآخسارس»، از پیش گفتار ابوالحسن تهامی برای کوروشنامه گزنفون گرفته شده است. اگر کیخسرو با نام سیاکسار هم مرتبط باشد، بی پیوند با کوروش نیست. حتی بعید نیست که نام کیخسرو از آمیخته شدن نام این دو شخصت یعنی کوروش و هووخشتره بوجود آمده باشد.
قسمت بعدی: https://wisgoon.com/pin/58039527
هنگام بررسی موضوع کوروش بزرگ در شاهنامه نباید فراموش کنیم که فردوسی پس از گذشت هزاران سال از دودمانهای ایران باستان، پس از تهاجمات بزرگ مقدونیان و رومیان و اعراب به ایران و سلطه آنها بر ایرانیان، شاهنامه را سرود، آن هم در زمانی که بسیاری از آثار باستانی در دسترس نبودند و کتیبهها رمزگشایی نشده بودند. بخشهای زیادی از شاهنامه دارای داستانهایی است که تاریخ و افسانه با هم ترکیب شدند. بنابراین نمیتوانیم شاهنامه را تاریخ اصلی بدانیم و نباید توقع داشته باشیم که نام همه اشخاص تاریخی بدون هیچ تغییری در شاهنامه آمده باشد. با این حال روایتهای شبیه به مادها و هخامنشیان را در شاهنامه میبینیم به طوری که روایتهایی شبیه به داستانهای کوروش بزرگ در سراسر شاهنامه به چشم میخورند. میتوان گفت کیخسرو در شاهنامه بیشترین شباهت را با کوروش بزرگ دارد. تعجب آور است که برخی اسکندر (پسر داراب) در شاهنامه را بدون چون و چرا همان الکساندر (اسکندر) مقدونی میدانند اما کوروش را کیخسرو نمیدانند!
کیخسرو یکی از آرمانیترین پادشاهان شاهنامه است همانطور که کوروش یکی از آرمانیترین پادشاهان تاریخ بوده است. خردمندی و عدل کیخسرو یادآور خردمندی و عدل کوروش کبیر می باشد.
احتمال دارد کیخسرو دگرگون یافته نام کوروش باشد. همانطور که گفته شد به نظر می آید هسته اصلی نام کوروش واژه کورو باشد و یونانیان و اعراب این نام را کورَس خواندهاند. برخی از پژوهشگران هم معتقدند یونانیان نام هووخشتره پادشاه ماد را به صورت کوآخسارس (سیاکسار) که شبیه کیخسرو است آوردهاند. واژه «کوآخسارس»، از پیش گفتار ابوالحسن تهامی برای کوروشنامه گزنفون گرفته شده است. اگر کیخسرو با نام سیاکسار هم مرتبط باشد، بی پیوند با کوروش نیست. حتی بعید نیست که نام کیخسرو از آمیخته شدن نام این دو شخصت یعنی کوروش و هووخشتره بوجود آمده باشد.
قسمت بعدی: https://wisgoon.com/pin/58039527
- ۳.۰k
- ۰۶ آبان ۱۴۰۲
دیدگاه ها (۰)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط